Planeta jak kometa. WASP-69b ciągnie za sobą długi ogon gazu z gotującej się atmosfery
10 stycznia 2024, 09:21Astrofizycy zauważyli, że planeta WASP-69b ciągnie za sobą strumień gazu, który jest wielokrotnie dłuższy od jej średnicy. Okazało się, że ta wielka planeta rozmiarów Jowisza krąży tak blisko swojej gwiazdy, że jej atmosfera gotuje się i jest odparowywana. W każdej sekundzie planeta traci 200 000 ton masy swojej atmosfery. Autorzy najnowszych badań donoszą, że ciągnący się za planetą strumień gazu jest znacznie dłuższy niż dotychczas sądzono, a o jego kształcie decyduje wiatr gwiezdny.
Prosty test z moczu pozwoli wykrywać nowotwory płuc
8 stycznia 2024, 10:46Obecnie złotym standardem w diagnozowaniu nowotworów płuc jest wykorzystanie tomografii komputerowej (TK). Może się to zmienić dzięki opracowanemu na MIT testowi, który ma wykrywać nowotwór płuc na podstawie paskowego testu moczu. Metoda taka może pozwolić na znaczne rozszerzenie dostępu do diagnostyki – szczególnie w miejscach, gdzie dostęp do tomografii komputerowej jest utrudniony lub nie ma go wcale – oraz na szybsze wykrywanie choroby, co ma olbrzymie znaczenie przy jej leczeniu.
Woda zaskoczyła fizyków. Lód topi się znacznie poniżej temperatury topnienia
5 stycznia 2024, 13:40Fizyka potrafi zaskakiwać. A szczególnie zaskoczyć może tak powszechnie występujący i – wydawałoby się – prosty oraz dobrze poznany płyn, jak woda. W temperaturze pokojowej kostka lodu topi się na naszych oczach. Jednak okazuje się, że lód topnieje również znacznie poniżej temperatury zamarzania. Naukowcy z Argonne National Laboratory odkryli właśnie topnienie powierzchniowe lodu w temperaturach, w których nie spodziewano się, że takie zjawisko zachodzi.
W Georgii powstał jednowarstwowy grafenowy półprzewodnik
5 stycznia 2024, 12:06Naukowcy z Georgia Institute of Technology stworzyli funkcjonalny półprzewodnik z grafenu, jednoatomowej warstwy węgla. Ich prace daje nadzieję na szerokie wykorzystanie tego materiału w elektronice. Grafen, pomimo niezwykle obiecujących właściwości, nie trafił do szerokiego użycia w podzespołach elektronicznych. Brak mu tzw. pasma wzbronionego, które umożliwia „włączanie” i „wyłączanie” prądu, a tym samym kodowanie informacji. Dotychczas udawało się uzyskać pasmo wzbronione w dwuwarstwowym grafenie. Specjaliści z Georgia Tech uzyskali w jednowarstwowym grafenie pasmo wzbronione o szerokości 0,6 eV.
Aparaty słuchowe zmniejszają ryzyko zgonu noszących je osób aż o 24%
5 stycznia 2024, 10:41Osoby dorosłe, które mają upośledzonych słuch i które noszą aparaty słuchowe są narażone na o 24% mniejsze ryzyko zgonu od osób z upośledzonym słuchem, które nigdy nie używały urządzeń wspomagających słyszenie. To bardzo ekscytujące odkrycie, gdyż sugeruje, że protezy słuchu mogą chronić ludzkie zdrowie i zapobiegać przedwczesnemu zgonowi, mówi otolaryngolog Janet Choi z Keck Medicine na Uniwersytecie Południowej Kalifornii, która stała na czele zespołu badawczego.
Na Grenlandii znaleziono skamieniałe drapieżniki sprzed ponad 500 milionów lat
4 stycznia 2024, 11:22Na stanowisku paleontologicznym Sirius Passet na północy Grenlandii zidentyfikowano nieznaną dotychczas grupę drapieżników z wczesnego kambru. Timorebestia koprii mogły być jednymi z pierwszych mięsożernych zwierząt, które przed 518 milionami lat zaczęły kolonizować oceany. Należały też do największych stworzeń zamieszkujących wody wczesnego kambru. Dotychczas wiedzieliśmy, że dominującymi drapieżnikami kambru były prymitywne stawonogi, takie jak dziwacznie wyglądający anomalocaridid. Jednak nasze badania pokazały, że dawny ekosystem oceaniczny był dość złożony, a ówczesny łańcuch pokarmowy pozwalał na istnienie drapieżników różnego typu, mówi doktor Jakob Vinther z University of Bristol.
MetMuseum kupiło wyjątkowe dzieło ze studia Tiffany'ego
3 stycznia 2024, 18:39Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku kupiło monumentalny tryptyk witrażowy „Krajobraz ogrodowy". Dzieło ze studia Louisa Comforta Tiffany'ego ma ponad 3 m długości i ok. 2 m wysokości. Zaprojektowała je Agnes Northrop.
Mały Obłok Magellana to dwie galaktyki? Magellan może zostać wymazany z mapy nieba
2 stycznia 2024, 11:56Mały Obłok Magellana to niewielka galaktyka satelitarna Drogi Mlecznej położona od nas w odległości około 200 000 lat świetlnych. To jeden z najbliższych satelitów naszej galaktyki i jeden z najodleglejszych obiektów widocznych gołym okiem. Dobrze widoczna z Półkuli Południowej znana jest ludziom od czasów prehistorycznych. W średniowieczu była po raz pierwszy obserwowana przez europejskich marynarzy. Mały Obłok Magellana od dawna uznawany jest za niewielką galaktykę. Jednak autorzy najnowszych badań twierdzą, że to, co ludzkość obserwuje od tysiącleci to dwie galaktyki.
Scytowie używali skór zabitych wrogów. Badania potwierdzają słowa Herodota
29 grudnia 2023, 12:07Scytowie przez 1000 lat wywierali wpływ na losy Azji Środkowej i Europy Wschodniej. Wspomina o nich Biblia, Asyryjczycy i „ojciec historii” Herodot, walczyli z Grekami, Persami, Aleksandrem Wielkim, ludami mieszkającymi między Wisłą a Odrą, Rzymianami, przekroczyli Kaukaz, podbili Syrię, zagrozili Egiptowi. Jednym z najważniejszych materiałów, jakich używali, była skóra. Wytwarzali z niej ubrania, buty, uprzęż końską czy kołczany. Naukowcy postanowili więc dowiedzieć się, skóry jakich zwierząt były wykorzystywane przez słynnych koczowników.
Przed końcem dekady poznamy masę wszystkich zapachów neutrin?
29 grudnia 2023, 10:15Neutrina to cząstki subatomowe, których liczba we wszechświecie jest o miliard razy większa niż liczba elektronów, protonów i neutronów. Neutrino mogłoby przelecieć przez warstwę ołowiu grubości 1 roku świetlnego nie zderzając się po drodze z żadną inną cząstką. I właśnie przez to, że neutrina tak słabo wchodzą w interakcje z materią, niewiele o nich wiemy, gdyż trudno je badać.
